Một phần tư thế kỷ sau ngày thành lập, Viện McGovern không chỉ nhìn lại hành trình phi thường với những khám phá đột phá trong khoa học thần kinh, công nghệ thần kinh, trí tuệ nhân tạo, kết nối não bộ-cơ thể và các liệu pháp điều trị, mà còn khẳng định vị thế tiên phong trong việc định hình tương lai y học toàn cầu. Sự kiện này không đơn thuần là một cột mốc thời gian, mà là minh chứng cho sức mạnh của tầm nhìn, sự hợp tác liên ngành và khát vọng không ngừng nghỉ nhằm giải mã những bí ẩn phức tạp nhất của bộ não con người.
Key Takeaways
- Viện McGovern kỷ niệm 25 năm thành lập với nhiều thành tựu đột phá trong khoa học thần kinh và y học.
- Viện được thành lập nhờ khoản tài trợ lớn từ Patrick J. McGovern và Lore Harp McGovern, thể hiện tầm nhìn về nghiên cứu não bộ.
- CRISPR, hệ thống chỉnh sửa gen do Viện phát triển, đã mở ra kỷ nguyên mới cho y học biến đổi gen.
- Viện McGovern nổi tiếng với sự hợp tác liên ngành và tinh thần khoa học mở, chia sẻ công nghệ với toàn cầu.
- Viện chú trọng phát triển đội ngũ nghiên cứu trẻ, tạo ra di sản khoa học bền vững và có tầm ảnh hưởng.
Tầm nhìn khai phá và nền móng vững chắc
Năm 2000, lịch sử Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã ghi dấu một chương mới đầy ý nghĩa khi Patrick J. McGovern (cựu sinh viên khóa 1959) và Lore Harp McGovern trao tặng một món quà đặc biệt trị giá 350 triệu USD. Số tiền khổng lồ này không chỉ thể hiện sự hào phóng, mà còn phản ánh niềm tin sâu sắc vào sức mạnh của khoa học có thể thay đổi cuộc sống, cùng với sự tò mò mãnh liệt về tâm trí con người. Tầm nhìn của họ rất đơn giản nhưng vô cùng táo bạo: hiểu được bộ não con người trong toàn bộ sự phức tạp của nó và tận dụng sự hiểu biết đó để cải thiện cuộc sống nhân loại.
Trong bài phát biểu tại sự kiện công bố thỏa thuận tài trợ vào năm 2000, Charles M. Vest, Chủ tịch thứ 15 của MIT, đã nhấn mạnh: “Đây, xét trên mọi phương diện, là một khoảnh khắc lịch sử thực sự của MIT. Việc thành lập Viện McGovern sẽ khởi động một trong những dự án khoa học sâu sắc và quan trọng nhất của thế kỷ này, chắc chắn sẽ là nền tảng cho những đóng góp khoa học của MIT trong nhiều thập kỷ tới.”
Trọng trách dẫn dắt viện được giao cho Phillip A. Sharp, giáo sư danh dự ngành sinh học tại MIT và người đoạt giải Nobel. Sáu giáo sư lỗi lạc khác của MIT – Emilio Bizzi, Martha Constantine-Paton, Ann Graybiel (Tiến sĩ năm 1971), H. Robert Horvitz (cựu sinh viên khóa 1968), Nancy Kanwisher (cựu sinh viên khóa 1980, Tiến sĩ năm 1986), và Tomaso Poggio – đã được bổ nhiệm làm giảng viên sáng lập. Năm 2003, công trình xây dựng Tòa nhà 46, một khu phức hợp nghiên cứu rộng 376.000 feet vuông ở rìa đông bắc khuôn viên, đã bắt đầu. “Cánh cổng phía bắc” mới này của MIT sau này trở thành ngôi nhà chung của Viện McGovern, Viện Picower về Học tập và Trí nhớ, và Khoa Khoa học Não bộ và Nhận thức của MIT.
Năm 2005, Robert Desimone, Giáo sư Khoa học Thần kinh Doris và Don Berkey tại MIT, kế nhiệm Sharp làm Giám đốc Viện McGovern. Ông đã tập hợp một đội ngũ gồm 22 giảng viên xuất sắc, bao gồm một người đoạt giải Nobel, một người chiến thắng Giải thưởng Đột phá (Breakthrough Prize), hai người nhận Huy chương Khoa học/Công nghệ Quốc gia và 15 thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoa Kỳ. Đây là một đội ngũ hùng hậu, sẵn sàng chinh phục những thách thức lớn nhất của khoa học não bộ.
Những cột mốc đổi mới làm thay đổi y học
Vào ngày 11 tháng 4 năm 2025, Viện McGovern đã tổ chức hội nghị chuyên đề kéo dài nửa ngày để kỷ niệm 25 năm thành lập, với sự tham gia thuyết trình của Giáo sư Viện MIT Robert Langer, các cựu sinh viên từ nhiều phòng thí nghiệm của McGovern, và Giám đốc Desimone, người đã có 20 năm gắn bó với vai trò lãnh đạo viện.
Trong bài phát biểu của mình, Robert Desimone đã điểm lại những khám phá gần đây của viện, nổi bật nhất là việc phát triển hệ thống chỉnh sửa gen CRISPR. Thành tựu này đã dẫn đến liệu pháp gen CRISPR đầu tiên trên thế giới được phê duyệt cho người – một bước tiến phi thường, mở ra một kỷ nguyên mới của y học biến đổi.
Không quá lời khi nói rằng, CRISPR đã và đang cách mạng hóa cách chúng ta tiếp cận và điều trị các bệnh di truyền.
Không dừng lại ở đó, các nhà nghiên cứu của McGovern còn đạt được những cột mốc quan trọng khác: phát triển chi giả đầu tiên được kiểm soát hoàn toàn bởi hệ thần kinh của cơ thể, một bước đột phá mang lại hy vọng cho hàng triệu người khuyết tật; một đầu dò linh hoạt có khả năng khai thác giao tiếp giữa ruột và não, mở ra hướng đi mới trong việc tìm hiểu mối liên hệ phức tạp này; kỹ thuật kính hiển vi mở rộng (expansion microscopy) cho phép các phòng thí nghiệm sinh học trên toàn thế giới thực hiện hình ảnh ở cấp độ nano với chi phí thấp; và các mô hình tính toán tiên tiến minh họa cách chúng ta nhìn, nghe, sử dụng ngôn ngữ và thậm chí suy nghĩ về những gì người khác đang nghĩ.
Công trình của Viện McGovern trong lĩnh vực hình ảnh thần kinh cũng mang tính biến đổi không kém. Các nhà khoa học đã khám phá ra cấu trúc của tư duy con người và thiết lập các dấu hiệu cảnh báo sớm sự xuất hiện của bệnh tâm thần, ngay cả trước khi các triệu chứng biểu hiện ra bên ngoài. Điều này có ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc can thiệp sớm và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Sức mạnh tổng hợp và tinh thần khoa học mở
“Tôi thường được hỏi điều gì khiến chúng tôi khác biệt so với các viện và chương trình khoa học thần kinh khác trên thế giới,” Robert Desimone chia sẻ. “Câu trả lời của tôi rất đơn giản. Tại Viện McGovern, tổng thể lớn hơn tổng các bộ phận.”
Thực tế đã chứng minh, nhiều khám phá tại Viện McGovern phụ thuộc vào sự hợp tác chặt chẽ giữa nhiều phòng thí nghiệm, trải dài từ kỹ thuật sinh học đến hình ảnh não người và trí tuệ nhân tạo. Trong nghiên cứu não bộ hiện đại, những tiến bộ đáng kể thường đòi hỏi chuyên môn tổng hợp của các nhà khoa học làm việc trong các lĩnh vực sinh lý thần kinh, hành vi, phân tích tính toán, giải phẫu thần kinh và sinh học phân tử. Giảng viên và nghiên cứu sinh của McGovern đến từ hơn một chục khoa khác nhau của MIT, và chính sức mạnh tổng hợp này đã tạo ra những hiểu biết và đổi mới vượt xa những gì bất kỳ một ngành nào có thể đạt được một mình.
Một yếu tố cốt lõi khác trong văn hóa của McGovern là tinh thần khoa học mở. Các công nghệ mới được phát triển sẽ được chia sẻ với đồng nghiệp trên toàn thế giới. Thông qua quan hệ đối tác với các bệnh viện, các nhà nghiên cứu của McGovern đang thử nghiệm các công cụ và biện pháp can thiệp trị liệu của họ trong môi trường lâm sàng, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi các khám phá thành giải pháp thực tế.
Đây là một cách tiếp cận mang tính nhân văn sâu sắc, đặt lợi ích của cộng đồng lên hàng đầu.
Di sản con người và cam kết cho tương lai
Hàng trăm công trình khoa học đã ra đời từ các phòng thí nghiệm của McGovern trong 25 năm qua, nhưng hầu hết các giảng viên đều đồng ý rằng chính con người – những nhà nghiên cứu trẻ – mới thực sự định hình Viện McGovern. Đội ngũ giảng viên từng đoạt nhiều giải thưởng danh giá thường thu hút những bộ óc trẻ tuổi sáng giá nhất. Nhiều giảng viên của McGovern còn đóng vai trò là người cố vấn, tạo ra một cộng đồng khoa học đa dạng và sôi động, đang thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu cho nghiên cứu não bộ và các ứng dụng của nó.
Ví dụ điển hình là Giáo sư Nancy Kanwisher. Bà đã hướng dẫn hơn 70 nghiên cứu sinh tiến sĩ và sau tiến sĩ, những người sau này đã trở thành các nhà khoa học hàng đầu trên thế giới. Ba trong số các học trò cũ của bà, Evelina Fedorenko (Tiến sĩ năm 2007), Josh McDermott (Tiến sĩ năm 2006), và Rebecca Saxe (Tiến sĩ năm 2003) – Giáo sư Khoa học Não bộ và Nhận thức John W. Jarve (1978) – hiện là đồng nghiệp của bà tại Viện McGovern. Điều này cho thấy một sự kế thừa và phát triển bền vững, nơi tri thức và đam mê được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Tại hội nghị chuyên đề kỷ niệm 25 năm, nhiều cựu sinh viên khác của McGovern cũng đã chia sẻ những câu chuyện về sự cố vấn, quá trình nghiên cứu khoa học và những tác động thực tế mà họ đã tạo ra. Những câu chuyện này là minh chứng sống động cho di sản mà Viện McGovern đang xây dựng.
Nhìn về tương lai, cộng đồng McGovern cam kết hơn bao giờ hết trong việc làm sáng tỏ những bí ẩn của bộ não và tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa trong cuộc sống của các cá nhân trên quy mô toàn cầu. Đồng sáng lập viện, bà Lore Harp McGovern, khẳng định: “Bằng cách thúc đẩy khoa học đồng đội, giao tiếp cởi mở và quan hệ đối tác liên ngành, văn hóa của chúng tôi cho thấy chuyên môn cá nhân có thể được khuếch đại như thế nào thông qua nỗ lực tập thể. Tôi rất vinh dự là đồng sáng lập của tổ chức đáng kinh ngạc này – hãy cùng hướng tới 25 năm tiếp theo!”
Kết luận
Hành trình 25 năm của Viện McGovern là một bản hùng ca về khám phá khoa học, nơi tầm nhìn chiến lược, sự đầu tư đúng đắn và tinh thần hợp tác không ngừng đã tạo nên những đột phá làm thay đổi căn bản hiểu biết của chúng ta về bộ não và mở ra những chân trời mới cho y học. Từ giải mã gen đến phục hồi chức năng thần kinh và chẩn đoán sớm bệnh tâm thần, những thành tựu của viện không chỉ mang giá trị học thuật mà còn có tác động sâu rộng đến sức khỏe và chất lượng sống của con người. Với nền tảng vững chắc và cam kết mạnh mẽ, Viện McGovern chắc chắn sẽ tiếp tục là ngọn hải đăng dẫn dắt những khám phá khoa học thần kinh trong nhiều thập kỷ tới, góp phần kiến tạo một tương lai nơi những bí ẩn của bộ não dần được khai sáng và tiềm năng của con người được giải phóng.
