Key Takeaways
- Trí tuệ nhân tạo (AI) đang cách mạng hóa ngành công nghiệp điện ảnh, từ khâu lên ý tưởng đến sản xuất kỹ xảo.
- AI hỗ trợ lên kế hoạch sản xuất phim thông minh hơn, dự đoán tiềm năng thị trường và tối ưu hóa lịch trình.
- AI có khả năng tham gia vào quá trình sáng tác kịch bản, tạo ra những câu chuyện nguyên bản và mở ra phương pháp tiếp cận mới.
- AI nâng cao chất lượng kỹ xảo điện ảnh, cho phép “tái sinh” diễn viên và tạo ra những hiệu ứng hình ảnh ấn tượng.
- AI giúp tạo trailer phim thu hút và sáng tác nhạc phim, hỗ trợ quảng bá và làm phong phú trải nghiệm điện ảnh.
Ngành công nghiệp điện ảnh, một thế giới của sự sáng tạo không ngừng, đang chứng kiến một cuộc cách mạng âm thầm nhưng mạnh mẽ mang tên trí tuệ nhân tạo (AI). Từ việc lên ý tưởng kịch bản đến những thước phim kỹ xảo mãn nhãn, AI đang dần trở thành một trợ thủ đắc lực, mở ra những chân trời mới cho các nhà làm phim. Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá năm ứng dụng đột phá của AI trong điện ảnh, thay đổi cách chúng ta tạo ra và trải nghiệm những tác phẩm nghệ thuật thứ bảy.
AI trong Điện Ảnh: Hơn Cả Những Gì Bạn Tưởng Tượng
Khi nhắc đến AI trong điện ảnh, nhiều người có thể nghĩ ngay đến những khung cảnh vũ trụ bao la được dựng nên bằng máy tính hay những nhân vật ngoài hành tinh kỳ dị. Đó là những ứng dụng dễ nhận thấy, nhưng sức ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo còn lan tỏa sâu rộng hơn nhiều, len lỏi vào từng ngóc ngách của quy trình làm phim.
AI không chỉ dừng lại ở việc tạo ra bầu khí quyển cho các hành tinh xa xôi. Công nghệ này đang âm thầm hỗ trợ các chuyên gia trong việc tạo ra những đoạn trailer hấp dẫn, những bản nhạc nền lôi cuốn, và thậm chí là tối ưu hóa cả quy trình sản xuất phức tạp. Sự tham gia của AI đang định hình lại tương lai của ngành công nghiệp tỷ đô này.
Năm Ứng Dụng Đột Phá Của AI Trong Ngành Công Nghiệp Phim Ảnh
Trí tuệ nhân tạo đang chứng minh vai trò ngày càng quan trọng trong nhiều khía cạnh của ngành điện ảnh. Dưới đây là năm lĩnh vực tiêu biểu mà AI đang tạo ra những thay đổi đáng kể.
Lên Kế Hoạch và Tiền Kỳ Sản Xuất Thông Minh Hơn với AI
Giai đoạn tiền kỳ, với vô số đầu việc cần quản lý, từ lên lịch trình, dự toán kinh phí đến phân tích tiềm năng thị trường, luôn là một thách thức lớn. Giờ đây, AI đang mang đến những giải pháp thông minh để đơn giản hóa và tối ưu hóa quy trình này.
Cinelytic, một startup tiên phong về AI, đang hợp tác với các hãng phim lớn như Warner Bros. để triển khai hệ thống quản lý dự án dựa trên AI. Hệ thống này không chỉ cung cấp các mô hình tài chính và dịch vụ phân tích dữ liệu phức tạp mà còn hỗ trợ hiệu quả trong việc lập lịch trình, giúp các nhà sản xuất đưa ra quyết định nhanh chóng và sáng suốt hơn dựa trên dữ liệu thực tế. Kinh nghiệm của Warner Bros. cho thấy việc ứng dụng AI giúp họ nắm bắt tốt hơn giá trị tiềm năng của một dự án phim ngay từ giai đoạn đầu.
Một ví dụ khác là Scriptbook, công ty có trụ sở tại Bỉ, cung cấp công cụ phân tích kịch bản và dự báo tài chính bằng AI. Công cụ này có khả năng phân tích từng phân cảnh trong kịch bản, đưa ra các khuyến nghị về việc liệu chúng có phù hợp để quảng bá hay không. Quan trọng hơn, AI của Scriptbook còn cung cấp các phân tích chi tiết về giới hạn độ tuổi, thể loại phim, và dự đoán xếp hạng MPAA (Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ). Dù không nhằm thay thế hoàn toàn vai trò của con người trong việc ra quyết định, những công cụ AI này thực sự là trợ thủ đắc lực, cung cấp những thông tin giá trị để quá trình tiền kỳ diễn ra suôn sẻ và hiệu quả hơn.
AI “Chắp Bút” Cho Kịch Bản Điện Ảnh
Việc AI tham gia vào quá trình sáng tác kịch bản nghe có vẻ như một ý tưởng từ phim khoa học viễn tưởng, nhưng nó đang dần trở thành hiện thực. Dù còn ở giai đoạn sơ khai, AI đã bắt đầu thể hiện khả năng tạo ra những câu chuyện nguyên bản.
Một minh chứng là Furukoto, một AI đã viết kịch bản cho bộ phim ngắn mang tên “Boy Sprouted”. Tác phẩm dài 26 phút này, kể về nỗi sợ cà chua của một cậu bé và nỗ lực của người mẹ để giúp con vượt qua, đã được trình chiếu tại Liên hoan phim ngắn & Châu Á (Short Shorts Film Festival & Asia), một sự kiện uy tín khám phá chủ đề meta-cinema. Điều này cho thấy AI có thể tạo ra những cốt truyện có cấu trúc và cảm xúc nhất định.
Sau thành công của AI Go của Google, nhà làm phim Oscar Sharp và cộng sự công nghệ Ross Goodwin đã xây dựng Jetson, một cỗ máy chuyên viết kịch bản. Bằng cách “tiêu hóa” hàng trăm kịch bản điện ảnh và các ý tưởng ngẫu nhiên từ một cuộc thi làm phim khoa học viễn tưởng, Jetson đã cho ra đời “Sunspring”, một bộ phim ngắn độc đáo.
Tiếp nối thành công này, Benjamin 2.0, một mô hình AI khác do Ross Goodwin lập trình, đã viết kịch bản cho phần tiếp theo mang tên “It’s No Game”. Bộ phim khoa học viễn tưởng ngắn này thậm chí còn có sự tham gia của ngôi sao David Hasselhoff. Mặc dù AI hiện tại chưa thể thay thế hoàn toàn các nhà biên kịch con người với sự tinh tế và chiều sâu cảm xúc, nhưng chúng đang mở ra những phương pháp tiếp cận mới trong việc phát triển ý tưởng và cấu trúc truyện, hứa hẹn nhiều tiềm năng trong tương lai.
Kỹ Xảo Điện Ảnh (VFX) Đỉnh Cao Nhờ AI
Kỹ xảo hình ảnh (CGI – Computer Generated Images) từ lâu đã là một phần không thể thiếu của điện ảnh hiện đại, và AI đang nâng tầm công nghệ này lên một đỉnh cao mới. Một trong những ứng dụng ấn tượng nhất là khả năng “tái sinh” các diễn viên đã qua đời trên màn ảnh.
Trong vũ trụ Star Wars, cả hai diễn viên huyền thoại Carrie Fisher (Công chúa Leia) và Peter Cushing (Grand Moff Tarkin) đều được tái tạo một cách đáng kinh ngạc cho bộ phim “Rogue One”. Mục tiêu là làm cho họ trông giống hệt như trong phần phim gốc “Star Wars: A New Hope” năm 1977. Thậm chí, trong “Episode IX: The Rise of Skywalker”, khi Carrie Fisher không may qua đời trước khi bộ phim hoàn thành, CGI đã giúp hoàn thiện câu chuyện của nhân vật Leia một cách trọn vẹn.
Vậy, làm thế nào Peter Cushing được “hồi sinh”? Quá trình này là một sự kết hợp tinh vi giữa diễn xuất và công nghệ. Diễn viên người Anh Guy Henry được chọn để thể hiện vai diễn về mặt hình thể, mô phỏng cử chỉ của Peter Cushing trong trang phục đầy đủ. Sau đó, đội ngũ tại Industrial Light & Magic (ILM), một tên tuổi lẫy lừng trong ngành kỹ xảo, đã áp dụng các điểm đánh dấu chuyển động (motion capture dots) lên khuôn mặt của Guy Henry. Một camera gắn trên đầu đã ghi lại mọi chuyển động trên khuôn mặt ông.
Những chuyển động này sau đó được chuyển vào một mô hình kỹ thuật số của Grand Moff Tarkin. Đội ngũ hiệu ứng đặc biệt đã tỉ mỉ chỉnh sửa các biểu cảm khuôn mặt của Peter Cushing lên mô hình này, dựa trên các thước phim từ những màn trình diễn trong quá khứ của nam diễn viên. Đây là một minh chứng cho chuyên môn kỹ thuật và sự tỉ mỉ đáng kinh ngạc mà AI và CGI có thể mang lại, dù cũng đặt ra những câu hỏi thú vị về đạo đức và di sản nghệ thuật.
AI Sáng Tạo Trailer Phim Thu Hút
Một đoạn trailer hấp dẫn có thể quyết định thành bại của một bộ phim. AI đang chứng tỏ khả năng của mình trong việc tự động hóa và tối ưu hóa quá trình tạo trailer, giúp các nhà làm phim tiếp cận khán giả hiệu quả hơn.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Edinburgh đã kết hợp hai mạng lưới thần kinh (neural networks) để tạo ra một mô hình AI có khả năng sản xuất trailer phim hấp dẫn. Hệ thống này đến nay đã tạo ra hơn 40 trailer cho các bộ phim hiện có. Mạng lưới thần kinh đầu tiên phân tích video và âm thanh của bộ phim để xác định các cảnh quay đáng chú ý. Trong khi đó, mạng lưới thứ hai đánh giá mức độ thú vị của các cảnh này bằng cách “xem” một phiên bản văn bản hóa của bộ phim, sử dụng xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) để nhận diện các khoảnh khắc giàu cảm xúc và quan trọng.
Quá trình tự động hóa này dựa trên việc thực hiện các tác vụ cấp thấp như nhận diện hành động, xác định nhân vật, dự đoán cảm xúc, song song với các tác vụ cấp cao hơn như kết nối sự kiện và nhận biết quan hệ nhân quả. Dựa trên cách hai mạng lưới thần kinh xử lý dữ liệu đầu vào, mô hình AI này tạo ra trailer bằng cách “hiểu” bộ phim ở một mức độ nhất định. Một ví dụ nổi bật khác là IBM Watson, đã hợp tác với 20th Century Fox để dựng trailer cho bộ phim “Morgan”, tạo ra trailer phim nhận thức (cognitive movie trailer) đầu tiên trên thế giới. Điều này cho thấy AI không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn có thể mang đến một góc nhìn mới mẻ trong việc quảng bá phim.
Sáng Tác Âm Nhạc Điện Ảnh Cùng Trí Tuệ Nhân Tạo
Âm nhạc là linh hồn của nhiều bộ phim, và AI đang mở ra những khả năng mới trong lĩnh vực sáng tác nhạc phim. Học tăng cường (Reinforcement learning) là một trong những kỹ thuật giúp thuật toán AI phân tích dữ liệu từ vô số bản nhạc, từ đó nhận diện các mẫu hình và hiểu được những yếu tố nào tạo nên sự hấp dẫn hoặc phù hợp với một thể loại cụ thể.
Mô hình AI không chỉ dừng lại ở việc phân tích. Nó còn có thể tạo ra các mẫu hình âm nhạc mới dựa trên dữ liệu đã học, tạo ra các bản mẫu (templates) cho nhạc nền dựa trên thể loại âm nhạc hoặc tình huống cụ thể trong phim. Các công ty công nghệ lớn đã và đang sử dụng AI để tự động tạo nhạc hoặc hỗ trợ các nhạc sĩ trong quá trình sáng tác.
Ví dụ, Sony đã phát triển Flow Machines, một hệ thống AI đã cho ra mắt bài hát “Daddy’s Car”, một ca khúc pop được đánh giá cao. Chưa dừng lại ở đó, công ty này còn tham gia AI Song Contest 2021 với bài hát “Nous sommes Whim Therapy”, một dự án hợp tác giữa con người và AI. Nhiều công cụ AI như BassNet, DrumGAN, DrumNet, NOTONO, và Poiesis đã được sử dụng để hoàn thiện ca khúc này. Kinh nghiệm từ các dự án này cho thấy AI có thể trở thành một đối tác sáng tạo mạnh mẽ, giúp các nhạc sĩ khám phá những ý tưởng mới và đẩy nhanh quá trình sản xuất âm nhạc.
Kết luận
Rõ ràng, trí tuệ nhân tạo đang từng bước thay đổi cuộc chơi trong ngành công nghiệp điện ảnh, từ những khâu chuẩn bị đầu tiên cho đến khi tác phẩm hoàn thành và ra mắt khán giả. Từ việc tối ưu hóa lịch trình sản xuất, hỗ trợ viết kịch bản, tạo ra kỹ xảo điện ảnh đỉnh cao, dựng trailer phim thu hút, cho đến sáng tác những giai điệu âm nhạc chạm đến cảm xúc, AI không còn là khái niệm xa vời mà đã trở thành một công cụ hữu hiệu, một đối tác sáng tạo đầy tiềm năng. Dù không thể thay thế hoàn toàn óc sáng tạo và cảm xúc của con người, sự tham gia của AI hứa hẹn sẽ tiếp tục mở ra những kỷ nguyên mới cho nghệ thuật thứ bảy, mang đến những trải nghiệm điện ảnh ngày càng phong phú và ấn tượng hơn. Bạn nghĩ sao về vai trò của AI trong tương lai điện ảnh? Hãy chia sẻ ý kiến của mình nhé!